احیای جلسات روضه‌خوانی با محوریت قرآن 

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام و‌المسلمین محسن قرائتی، پیشکسوت و مفسر قرآن در نخستین آئین نکوداشت بانوان مبلغ و محفل‌دار قرآنی شهر تهران که صبح امروز پنجشنبه دوم آذرماه برگزار شد، گفت: برای قرآن ده‌ها لقب وجود دارد اما در رأس همه این مقولات باید گفت که معلم اصلی قرآن خداست که خود می‌فرماید: «الرحمن، عَلَّمَ القرآن» و براین اساس هیچ کس در مورد قرآن حرف آخر را نزده و نخواهد زد.

وی، مواجهه با قرآن را توأم با قرائت و تدبر دانست و گفت: شما دانه‌ای را که بخواهید در زمین بکارید، باید مغز و  پوسته آن را با هم بکارید تا به ثمر بنشیند؛ در مورد قرآن هم همین‌گونه است، تدبر بدون قرائت و بیان زیبایی‌های لفظی قرآن چندان جذابیتی ندارد و عکس آن هم صادق است. در روزگار کنونی نیاز داریم تا تعمق و تأمل بیشتری بر روی معانی قرآن داشته باشیم.

این پیشکسوت قرآن تصریح کرد: خود قرآن نحوه مواجهه با کلام الهی را به مخاطبانش نشان داده است گاه از عبارت «اقرأ» استفاده می‌کند، گاه از واژه «رَتل» و در بخش‌هایی هم اشاره به تدبر در قرآن دارد، آنجا که می‌فرماید:«أفلا یَتدبّرون» یعنی هر جا نیاز به توجه به ظاهر زیبایی الفاط قرآن باشد و هر جا نیاز به ورود به عمق معانی باشد، خود آن را متذکر می‌شود.

پرهیز از انجام کارهای غیرضروری در حوزه قرآن

وی انجام برخی کارهای قرآنی را غیرضروری دانست و آن‌ها را کارهایی لغو نامید و گفت: بسیاری از کارهایی که با قرآن انجام می‌دهیم با توجیه اینکه اساساً پرداختن به مقولات قرآنی مقدس است، جنبه تشریفاتی دارد و ما تاکنون آنگونه که باید و شاید به سراغ قرآن نرفتیم در حالی که همین قرآن برای همه امور و مناسبات بشری دستورالعمل و قانون دارد و نحوه رفتار ما را با همه پدیده‌های پیرامون به درستی نشان داده است. به شکل مصداقی اگر بخواهیم به آن اشاره‌ای داشته باشیم به این نکته اشاره می‌کنم که شش نوع صحبت کردن را بیان می‌کند و می‌گوید: «قولوا قولاً سدیداً» و یا «قولاً معروفاً» و...

قرائتی افزود: در مورد هر چیز دیگری که شما فکرش را بکنید، قرآن اشاراتی داشته است. ما بعضی مواقع در مورد برگزاری میهمانی و ضیافت به دنبال الگوهای غیراسلامی هستیم در حالی که قرآن در مورد نحوه برگزاری میهمانی و حقی که میزبان بر گردن میهمان و برعکس آن را دارد هم توصیه‌هایی داشته است.

وی تأکید کرد: به این موارد اشاره می‌کنم تا به جای برخی اقدامات که اشاره شد کارهای لغوی در حوزه فعالیت‌های قرآنی هستند، به سراغ آن‌ها بروید و پژوهشگری و تدبر قرآنی خود را در باب این موضوعات به کار گیرید. به عنوان نمونه در قرآن هر کجا که امر به خوردن صورت گرفته و عبارت «کُلوا» آورده شده است در ادامه شاهد هستیم که خواستی نیز از مخاطب خود داشته است و تکلیفی را نیز به گردن او واگذار کرده و مثلاً می‌گوید: «ولا تُسرفوا».

اشاره به پرداخت زکات در 27 آیه قرآن

این معلم پیشکسوت قرآن با اشاره به اینکه با سیاسی‌ترین آیات در قرآن مواجه هستیم، گفت: در 27 آیه از آیات قرآن اشاره به این نکته شده است که زکات پرداخت کنید؛ مخاطبان این آیات بزرگسالان هستند در حالی که همین قرآن با به کار بردن عبارت «یا بُنی» بچه‌ها را مورد خطاب قرار می‌دهد و تنها به آن‌ها احترام به پدر و مادر را توصیه می‌کند زیرا فرزندان هنوز وارد فعالیت اقتصادی که از خود درآمد داشته باشند، نشده‌اند که حال از آن‌ها توقع داشته باشیم زکات پرداخت کنند.

قرائتی گفت: واقعیت این است که ما هنوز مزه قرآن را نچشیده‌ایم وگرنه قرآن در تمام تار و پود زندگی ما باید جاری باشد؛ نکته جالب اینکه مثلاً در محافل و مراکز آموزشی شاهد برگزاری کارگاه‌های انسان‌سازی و تهذیب هستیم حال آنکه در آن‌ها اشاره‌ای به قرآن نمی‌شود و این در شرایطی است که قرآن آیاتی دارد که اتفاقاً اشاراتی مستقیم به تهذیب انسان دارد. پرداختن به این مسائل است که می‌گویم باید در اولویت قرار گیرد و به جای کارهای بیهوده‌ای که انجام می‌شود، در استخراج چنین معانی از قرآن و پیاده‌سازی آن در زندگی سرمایه‌گذاری کرد.

130 تفسیر قرآن برای 130 دانشگاه

وی در ادامه گفت: بدون تعارف ما 130 تفسیر متفاوت از قرآن برای 130 دانشگاه تهران لازم داریم چرا که مقولات مطرح شده در هر یک از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی متفاوت است و باید قرآن را از منظر دید آن‌ها مورد توجه و نگرش قرار داد که من تاکنون حدود 8 تفسیر را در این زمینه انجام داده‌ام و مثلاً برای دانشگاه حقوق بالغ بر دو هزار نکته حقوقی را استخراج کردم که اساتید و دانشگاهیان خود متعجب بودند آیا واقعاً قرآن این میزان اشاره به نکات حقوقی دارد؟

رئیس ستاد اقامه نماز در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه زیبنده‌ترین و کامل‌ترین نوع عبادت، نماز است، گفت: هستی برای ما آفریده شده است و ما نیز طبق نص صریح قرآن جز برای عبادت خدا آفریده نشده‌ایم؛ نماز را باید گُل عبادت‌ها دانست و گل نماز هم سجده است که توصیه شده است در زمانی که به سجده می‌رویم، حتماً برای رزق و روزی زن و فرزند دعا کنیم که به حق اجابت خواهد شد.

وی به جایگاه والای زن در جامعه و در رقم خوردن بسیاری از کارهای مهم در اجتماع اشاره کرد و گفت: زن فرعون ثابت کرد که یک دست صدا دارد چرا که برخلاف نظر و خواست فرعون عمل کرد و به عنوان یکی از الگوهای راستین برای زنان حتی در دین مبین اسلام نیز مطرح است؛ شما هم باید به دنبال انجام کارهای بزرگ باشید و خود بانی  شوید و منتظر فراهم آمدن شرایط نباشید.

حفظ قرآن اگر زحمت نداشته باشد، کار خوبی است

قرائتی تصریح کرد: حفظ قرآن کار خوبی است ولی اگر میسر باشد؛ «قولاً میسوراً» و اگر قرار است کسی به واسطه حفظ قرآن به سختی بیفتد این امر توصیه نمی‌شود چرا که به ویژه در مورد نوجوانان و جوانان موجب دلزدگی آن‌ها از قرآن می‌شود.

وی ادامه داد: همچنان اعتقاد دارم در مورد قرآن و نماز حق مطلب بیان نشده است؛ مثلاً در مورد همین نماز احکامی وجود دارد که نسبت به آن غافل هستیم. نماز حتی نسبت به احوال یک سگ هم نکته دارد و می‌گوید که اگر دیدید سگی تشنه است نباید وضو بگیرید و آب را برای رفع تشنگی باید به سگ بدهید و خود تیمم کنید؛ پس مشاهده می‌کنید که تا چه اندازه نکته در مورد نماز و قرآن وجود دارد که نیاز به تحقیق و پژوهش دارد و باید جایگزین کارهای بیهوده شود.

قرائتی تأکید کرد: جلساتی که شنیدم بسیاری از شما دهه‌هاست آن را برگزار می‌کنید را توسعه بدهید و به موضوعات جدید ورود کنید. پیشنهاد می‌کنم هر شب چند دقیقه‌ای تفسیر خوانده و یا گوش دهید و با بیان نکات جدید وارد محافل قرآنی شوید. علاوه بر این ما باید به دنبال احیای مجالس روضه‌خوانی با محوریت قرآن باشیم. شنیده‌ها حاکی است که بیش از 6 هزار مجلس عزا در ایام محرم و صفر در نقطه نقطه شهر تهران برگزار می‌شود و سؤال این است که چرا این جلسات به جای ذکر نکات تکراری نباید به سمت طرح موضوعاتی جدید براساس منابع قرآنی بروند؟

وی گفت: بانوان مجلس و محفل‌دار به این نکته توجه کنند که مجالس خود را متنوع برگزار کنند مثلاً در محفلی زنانه که آقایان در آن تردد نمی‌کنند، نیازی به اینکه حضار چادر مشکی سر کنند نیست. از لباس  و پوشش‌های رنگارنگ که از نظر بصری جاذبه ایجاد می‌کند، استفاده کنید و مجالس خود را منعطف کرده و در آن به نکاتی که موجب شادی و خنده می‌شود هم بپردازید و از برگزاری مجالسی که در آن تنها ذکر مصیبت و مرثیه ائمه(ع) است، بپرهیزید.

قرائتی اظهار کرد: اخیراً که به دانشگاه فرهنگیان برای برگزاری یک برنامه دعوت شدم مشاهده کردم آن‌ها کتابی دارند به نام کتاب «مهارت معلمی» در حالی که هر معلم و مربی باید براساس تجربه و نحوه برخورد و ظرفیت کلاسی که اداره آن را به دست می‌گیرد، مهارت‌هایی متفاوت را برای هر چه مطلوب‌تر برگزار شدن کلاس به کار گیرد و نمی‌شود برای همه آن‌ها نسخه واحدی پیچید. به نظرم باید جلوی انتشار چنین کتاب‌هایی را گرفت که تنها اسراف کاغذ است.

وی در پایان گفت: به برگزاری و برپایی موقعیت‌هایی که منجر به انجام اعمال صالح می‌شود نیز توجه نشان دهید. حدیث معصوم(ع) است آنچه که موجب عصبانیت و انزجار دشمنان و کفار بشود هم عمل صالح است پس در راهپیمایی‌ها و تظاهرات مثلاً به مناسبت روز قدس و 22 بهمن حضور فعال داشته باشید که مصداقی از عمل صالح است و در آن بستری برای ترویج فرهنگ قرآنی نیز ایجاد کنید.